Ulm op de shortlist van repository's: risico of kans voor de regio?

Ulm op de shortlist van repository's: risico of kans voor de regio?

Op 6 juni 2025 vond in Ulm een ​​informatie-evenement plaats van het Federale Bureau voor de Veiligheid van het Beheer van Kernafval (BASE). BASE-president Christian Kühn benadrukte het belang van deze gebeurtenis, waarbij de mogelijkheid werd besproken dat Ulm een ​​rol zou kunnen spelen als geschikte locatie voor een Duitse definitieve opslagplaats voor radioactief afval. Kühn benadrukte dat Ulm, met zijn ondergrond van Opalinus-gesteente, voldoet aan de geologische eisen voor een definitieve opslagplaats. Het doel van het Federaal Bureau is om het aantal onderzochte gebieden tegen eind 2027 aanzienlijk te verminderen, hoewel volgens de beoordeling van Kühn mogelijk slechts zes regio's in aanmerking komen voor de bouw van een laatste opslagtunnel.

De selectie van een locatie voor de definitieve berging maakt deel uit van een veelomvattend proces dat bedoeld is om de bevolking voortdurend te informeren. In het verleden is er weerstand geweest tegen een definitieve opslagplaats in de regio, vooral van burgemeesters en milieuactivisten. Het Bodenmeergebied zal naar verwachting worden uitgesloten van het zoekvenster. Seismische activiteit wordt beschouwd als een belangrijk uitsluitingscriterium bij de locatiebeoordeling, terwijl de Bondsdag het laatste woord heeft bij het zoeken naar locaties. De geplande fasen van het locatieonderzoek omvatten zowel bovengrondse als ondergrondse geschiktheidstesten. Een definitief besluit over de definitieve opslaglocatie wordt pas halverwege deze eeuw genomen, met als doel rond 2050.

Huidige situatie van de opslag van kernafval

Er is momenteel ongeveer 27.000 kubieke meter hoogradioactief kernafval opgeslagen in Duitsland, voornamelijk in tijdelijke opslagfaciliteiten. De activiteiten van de kerncentrale van Gundremmingen werden eind 2021 stopgezet, maar gevaarlijk afval blijft een urgent probleem. De Siteselectiewet uit 2013 moet zorgen voor meer transparantie en wetenschappelijke kennis bij het zoeken naar geschikte definitieve bergingslocaties. Uit een vergelijking met andere landen blijkt dat Finland en Zweden op dit vlak al aanzienlijk verder zijn.

De regio rond Ulm blijft echter in de running als mogelijke eindberging, mede dankzij de aanwezigheid van Opalinus-klei. Uli Brenner en Petra Semet, leden van het “Forum Together Against the Interim Storage Facility”, zetten zich actief in voor een transparante en wetenschappelijk onderbouwde zoektocht naar een definitieve opslagfaciliteit. Brenner is al gesensibiliseerd door een lezing over de gevolgen van kernenergie, terwijl Semet principieel de mogelijkheid accepteert dat er in zijn eigen regio een definitieve opslagplaats kan worden gecreëerd, op voorwaarde dat wetenschappelijke studies dit bewijzen. Beiden benadrukken echter dat meer informatie en discussies nodig zijn om het vertrouwen van het publiek te winnen.

Economische overwegingen

Het opzetten van een opslagplaats in de regio zou potentieel ook economische voordelen kunnen opleveren, waaronder het scheppen van banen en belastinginkomsten. Niettemin blijft de gedachte aan de veiligheid en duurzaamheid van de wielcontainers die zijn opgeslagen in bestaande tijdelijke opslagfaciliteiten zoals die in Gundremmingen een zorgwekkende kwestie. De vergunning voor de tijdelijke opslagfaciliteit van Gundremmingen loopt af in 2046 en er wordt verwacht dat kernafval tot ver in de 21e eeuw nodig zal zijn.

Over het geheel genomen wordt de beslissing over de definitieve opslagfaciliteit in Ulm geconfronteerd met tal van uitdagingen en complexe zorgen, zowel vanuit de bevolking als vanuit de politieke hoek. De waarschijnlijkheid dat Ulm de enige optie in Baden-Württemberg blijft, zal verder worden verlicht door lopende geologische en veiligheidsonderzoeken. Eerdere coördinatie en ontwikkelingen in de zoektocht naar een definitieve bergingsinstallatie laten zien hoe belangrijk het is om het publiek vanaf het begin bij dit proces te betrekken.