Kan AI de nieuwe god zijn? Quarch bespreekt ethische vragen!
In "Breakfast Quarch" bespreekt Christoph Quarch de ethische dimensies van AI-gebruik en mogelijke rollen van God-vervanger.

Kan AI de nieuwe god zijn? Quarch bespreekt ethische vragen!
In de huidige editie van SWR Aktuell geeft bestsellerauteur en filosoof Christoph Quarch kritische impulsen over de rol van kunstmatige intelligentie (AI) in de samenleving in zijn wekelijkse “Breakfast Quarch”. Vrijdagochtend leidde moderator Bernhard Seiler het gesprek met Quarch, waarin de provocerende vraag werd besproken of AI voor sommige mensen mogelijk een vervanger van God zou kunnen worden. Deze overwegingen zijn vooral relevant tegen de achtergrond van de toenemende technologische ontwikkelingen en hun invloed op de individuele en collectieve ethiek.
Quarch benadrukt het belang van ethische principes waarmee rekening moet worden gehouden bij de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Dit houdt rechtstreeks verband met de recente aanbevelingen van UNESCO over het ethisch gebruik van AI. Deze aanbevelingen, waar twee jaar aan gewerkt is, bieden een internationale rechtsgrondslag die de mensenrechten en fundamentele vrijheden respecteert en bevordert. Het ontwikkelingsproces omvatte intergouvernementele onderhandelingen en de betrokkenheid van deskundigen en regionale belanghebbenden, wat de universele relevantie van het onderwerp onderstreept.
De ethische grondslagen van AI
UNESCO heeft duidelijke waarden en ethische principes gedefinieerd, waaronder privacy, transparantie, verklaarbaarheid en non-discriminatie. Het doel is om de digitale transformatie de mensenrechten te laten bevorderen en de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de VN te ondersteunen. In deze context roept de aanbeveling op tot een alomvattend beleidsontwerp op elf beleidsterreinen, waaronder het milieu, onderwijs, communicatie, gezondheid en cultuur. UNESCO meldt dat ook het verband tussen milieubescherming en AI wordt aangepakt, waarbij het hulpbronnenbesparende gebruik van AI-systemen van groot belang is.
Bijzonder opmerkelijk is het voorzorgsbeginsel, dat stelt dat als er een redelijke kans op negatieve gevolgen bestaat, het gebruik van bepaalde AI-systemen niet verder mag worden nagestreefd. Dit onderstreept de noodzaak om niet alleen de voordelen, maar ook de risico’s van AI te beoordelen. Het aanpakken van discriminatie door middel van AI en het bevorderen van diversiteit in de technologie-industrie zijn ook belangrijke punten die in de UNESCO-aanbeveling aan de orde komen.
Bewustzijn van het ethische gebruik van AI
Samen met deze ethische overwegingen roept de Duitse UNESCO-commissie op tot implementatie van de aanbeveling in Duitsland om informatie, advies en gespecialiseerde evenementen over het ethische gebruik van AI in kunst en cultuur te bevorderen. Ook de dialoog over kunstmatige intelligentie moet kritisch gevoerd worden om recht te doen aan de uitdagingen die het met zich meebrengt. De reflecties van Quarch dragen bij aan deze noodzakelijke dialoog en dagen het publiek uit om na te denken over de mogelijke implicaties van AI, of het nu gaat om een technologische innovatie of als een filosofische vraag.
De combinatie van de overwegingen van Quarch en de internationale normen van UNESCO maakt duidelijk dat het ethische gebruik van kunstmatige intelligentie niet alleen een technische maar ook een sociale verantwoordelijkheid is. De vraag of AI een vervanging voor God zou kunnen worden, opent een diepe reflectie over de plaats van de mens in het tijdperk van machines.