Kryzys za kratkami: jak więzienia chcą zapobiegać samobójstwom

Kryzys za kratkami: jak więzienia chcą zapobiegać samobójstwom

W niemieckich więzieniach więźniowie zmagają się nie tylko z izolacją i utratą wolności, ale także z poważnym stresem emocjonalnym. Częsty strach przed przemocą, poczucie utraty kontroli i wstyd z powodu popełnionych przestępstw stanowią duże obciążenie dla osadzonych. Problem ten poważnie traktuje Federalna Grupa Robocza ds. Zapobiegania Samobójstwom (BAG), która odnotowała łącznie 1794 samobójstwa więźniów w Niemczech w latach 2000–2023, w tym 1736 mężczyzn i 58 kobiet. Oznacza to średnio 72 samobójstwa rocznie, przy bardzo dużych wahaniach: w 2000 r. zarejestrowano 117 samobójstw, w 2019 r. było ich tylko 43.

Podobnie niepokojąca sytuacja jest w Badenii-Wirtembergii. W ciągu ostatnich dziesięciu lat samobójstwo popełniło tu 89 mężczyzn w wieku od 17 do 79 lat. Najpowszechniejszą metodą jest uduszenie, co uwypukla często niewystarczające możliwości nadzoru w zakładach karnych. Najwyższy wskaźnik odnotowano w latach 2016, 2021 i 2022, po 12 samobójstw w każdym przypadku. Natomiast najniższe liczby miały miejsce w latach 2018 i 2020, gdzie udokumentowano jedynie po pięć samobójstw.

Czynniki ryzyka w systemie penitencjarnym

Ryzyko samobójstwa jest szczególnie wysokie w przypadku niektórych grup więźniów. Należą do nich więźniowie tymczasowo aresztowani, młodzi i starsi więźniowie, a także osoby z długimi wyrokami pozbawienia wolności lub chorobami psychicznymi. Ryzyko jest zwiększone, szczególnie w ciągu pierwszych kilku dni po pozbawieniu wolności. Z badań BAG wynika, że ​​ryzyko samobójstwa w areszcie tymczasowym jest wyższe niż w więzieniu.

Aby na wczesnym etapie zidentyfikować więźniów zagrożonych, pod koniec 2022 r. wprowadzono proces przesiewowy. Przegląd ten przeprowadzany jest bezpośrednio po przybyciu więźnia w ramach przesłuchania wstępnego. Zapewnienie bezbronnym więźniom potrzebnego wsparcia jest krokiem we właściwym kierunku. Funkcjonariusze więzienni mają kluczowy obowiązek ochrony i opieki i muszą aktywnie uczestniczyć w zapobieganiu samobójstwom.

Infrastruktura i środki zapobiegawcze

Aby poprawić sytuację, w niektórych więzieniach znajdują się już cele dla więźniów o skłonnościach samobójczych monitorowane kamerami. Ponadto obecne koncepcje nowego więzienia w Rottweil pokazują, że podejścia do zapobiegania samobójstwom są już uwzględniane w fazie planowania i budowy. Należą do nich specjalne pomieszczenia zatrzymań, których zadaniem jest stworzenie pozytywnej atmosfery w leczeniu osadzonych, a jednocześnie umożliwienie niezbędnej kontroli przez personel.

Do 2024 r. w Badenii-Wirtembergii udokumentowano już 332 próby samobójcze. Najwięcej prób odnotowano w 2017 r. – 43 próby, natomiast w 2020 r. udokumentowano jedynie 17. Badania pokazują, że wbrew powszechnemu przekonaniu wielu więźniów cierpi na choroby psychiczne, które uznawane są za czynnik ryzyka zachowań samobójczych. Systemy wsparcia w zakładzie karnym, takie jak doświadczeni więźniowie wspierający więźniów z grup ryzyka, stanowią kolejne podejście do zapobiegania zdrowiu psychicznemu w więzieniu i jego poprawy.

Wyzwania związane z zapobieganiem samobójstwom w systemie więziennictwa są złożone i wymagają kompleksowych środków i strategii. Eksperci i organizacje takie jak BAG dążą do poprawy warunków życia więźniów i trwałego zmniejszenia ryzyka zachowań samobójczych.

Podsumowując, potrzeba skutecznego wdrożenia koncepcji zapobiegania samobójstwom w niemieckich zakładach karnych jest niekwestionowana. Celem jest zastosowanie odpowiednich środków w celu ochrony życia i zdrowia psychicznego więźniów oraz trwałego zmniejszenia liczby samobójstw.

Aby uzyskać więcej informacji, przeczytaj Regenbogen.de, SpringerLink i inne szczegółowe badania na ten temat.