Zoetstoffen: geheime hongermakers? Nieuw onderzoek zorgt voor opschudding!

Zoetstoffen: geheime hongermakers? Nieuw onderzoek zorgt voor opschudding!

Het debat over de effecten van zoetstoffen op het menselijk lichaam is intenser dan ooit, vooral in het licht van recent onderzoek. Zoetstoffen, oorspronkelijk bedoeld om de suikerconsumptie te verminderen en gezondheidsproblemen te voorkomen, vertonen echter potentieel negatieve effecten op de stofwisseling en de cardiovasculaire gezondheid. Een artikel over DocCheck merkt op dat de zoete smaak evolutionair is geëvolueerd als een beschermend mechanisme om te waarschuwen tegen bittere gifstoffen. De eerste kunstmatige zoetstof, sacharine, werd in 1878 ontdekt door Constantin Fahlberg en kreeg al snel de bijnaam ‘armemanssuiker’.

Sinds de jaren vijftig is de trend naar calorieverminderende zoetstoffen in een stroomversnelling gekomen. Huidige onderzoeken, zoals die uit 2025, proberen de effecten van zoetstoffen op de hypothalamus en de eetlustregulatie te begrijpen. De hypothalamus is cruciaal voor het beheersen van honger en verzadiging en wordt beïnvloed door hormonen zoals ghreline en GLP-1.

Positieve en negatieve effecten van zoetstoffen

Een van de meest opvallende bevindingen uit het onderzoek onder 85 volwassenen van 18 tot 35 jaar is dat zoetstoffen zonder calorieën, zoals sucralose, de bloedstroom in de laterale hypothalamus meer verhogen dan suiker of water. Terwijl bij mensen met een normaal gewicht een sterkere stimulatie van de eetlust werd gevonden na het nuttigen van sucralose, hadden zwaarlijvige mensen een soortgelijk effect als dat van suiker. Wat vooral interessant is, is dat vrouwen een hogere hypothalamische respons op sucralose vertoonden vergeleken met mannen.

De gezondheidsbevorderende effecten van zoetstoffen kunnen echter verder gaan dan donkere kanten, zoals mogelijke verstoringen van het darmmicrobioom, het risico op diabetes en zelfs het risico op kanker. Het is bekend dat suikerconsumptie de bloedsuikerspiegel en het insulineniveau verhoogt, terwijl consumptie van zoetstoffen deze effecten niet vertoont. Ondanks positieve effecten is het onderzoek niet zonder beperkingen, onder meer vanwege het kleine aantal proefpersonen en een gebrek aan diversiteit.

Regulering van hormonen en hun rol

De rol van hormonen bij de regulering van de eetlust is complex. Volgens een artikel op PubMed Centraal Er zijn verschillende perifere peptiden die verband houden met verzadiging.

Cholecystokinine (CCK) is een van de eerste ontdekte verzadigingshormonen en remt de voedselinname terwijl het de secretie van de pancreas stimuleert. Het komt vooral vrij na het eten van vetten en eiwitten. Er zijn ook hormonen zoals peptide YY (PYY), dat ook de verzadiging bevordert en na het eten wordt gemaximaliseerd.

Deze hormonen spelen een cruciale rol bij het beïnvloeden van de eetlust en het reguleren van de honger. CCK remt de voedselopname, terwijl PYY de maaglediging vertraagt ​​en de uitscheiding van andere spijsverteringshormonen beïnvloedt. Samen laten deze resultaten zien dat zowel zoetstoffen als de natuurlijke regulerende hormonen van het lichaam complexe interacties beïnvloeden die verband houden met honger en verzadiging.

Het onderzoek naar dit onderwerp is nog lang niet voltooid en de bevindingen kunnen als basis dienen voor het ontwikkelen van toekomstige voedingsrichtlijnen. De aanbeveling blijft: de suikerconsumptie moet gematigd zijn, waarbij individuele doelstellingen en BMI belangrijk zijn.